Σάββα Ιακωβίδη- Το σχέδιο Ανάν βρικολακιάζει ..

Το σχέδιο Ανάν βρικολακιάζει με όσα καταγράφονται στο υπό αποδοχήν κοινό ανακοινωθέν

Του Σάββα Ιακωβίδη

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είναι αποφασισμένος να προχωρήσει σε συνομιλίες. -Αναιρεί και όλες τις ανένδοτες απορρίψεις και διακηρύξεις του. - Η αξιοπιστία του Νικόλα και η αποχώρηση του ΔΗΚΟ

Ο Ν. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ δεν έχει παρά μία, έντιμη και αξιοπρεπή επιλογή: Να αποχωρήσει από την Κυβέρνηση

Σε συνέντευξή του στα αθηναϊκά «Νέα», μία μόλις εβδομάδα μετά τη σωτήρια απόρριψη του σχεδίου Ανάν από τη συντριπτική πλειοψηφία του κυπριακού Ελληνισμού, στις 24 Απριλίου 2004, ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ Ν. Αναστασιάδης διαβεβαίωνε πως το σχέδιο θα επανερχόταν και θα επιβαλλόταν ως λύση στο Κυπριακό.

Να επισημάνουμε τη δήλωση-θέση του τότε ΓΓ του ΑΚΕΛ Δ. Χριστόφια, το βράδυ του δημοψηφίσματος, ότι το κόμμα του ψήφισε «όχι» στο σχέδιο για να τσιμεντώσει το «ναι». Με δέκα χρόνια ακριβώς καθυστέρηση και χωρίς ποτέ να το απορρίψει, ο Ν. Αναστασιάδης επιχειρεί νεκρανάσταση και βρικολάκιασμα του σχεδίου. Να αναφέρουμε, χάριν της ιστορίας, ότι ο Πρόεδρος αναίρεσε, την προτεραία μόλις των εκλογών, δέσμευσή του ότι θα σχημάτιζε κυβέρνηση καλύτερη και αξιότερη από εκείνην του προκατόχου του. Σχημάτισε κυβέρνηση καθαρά από σεσημασμένους Αναν-ιστές, ενώ ο περίγυρός του επίσης αποτελείται από Αναν-ιστές.

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είναι αποφασισμένος να προχωρήσει σε συνομιλίες και λύση έστω και αν μείνει μόνος. Μάλλον αυτό θα συμβεί εντός των προσεχών ημερών, αφού ήδη το ΔΗΚΟ και ο Ν. Παπαδόπουλος θεωρούν ότι έχουν εξαπατηθεί από τον Πρόεδρο, επειδή αναίρεσε τις προεκλογικές δεσμεύσεις του προς αυτούς. Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του Νικόλα, την περ. Τετάρτη: «Θα επαναλάβω μία πάγια, καθαρή θέση του ΔΗΚΟ: Αναμένουμε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να τηρήσει τις προγραμματικές του θέσεις έναντι του ΔΗΚΟ και έναντι του κυπριακού λαού».

Εξάλλου, σε συνέντευξη Τύπου την περ. Πέμπτη, ο Ν. Παπαδόπουλος υποστήριξε ότι το προσχέδιο της κοινής διακήρυξης αποτελεί «κακή βάση» που, αν ισχύσει, θα οδηγήσει σε «κακή λύση» και επισήμανε πως το «κείμενο Συμφωνίας επαναφέρει φρασεολογία και πρόνοιες του σχεδίου Ανάν, είναι διάσπαρτο με εποικοδομητικές ασάφειες, αναγνωρίζει την ύπαρξη συμφωνηθέντων θεμάτων και επικυρώνει έτσι το ‘έγγραφο Ντάουνερ’». Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο πρόεδρος της ΕΔΕΚ Γ. Ομήρου, ο Δ. Συλλούρης του ΕΥΡΩΚΟ και οι Οικολόγοι, ενώ ο Αβ. Νεοφύτου, Πρόεδρος του ΔΗΣΥ, υποστήριξε τον Πρόεδρο. Το ΑΚΕΛ τάχθηκε υπέρ των συνομιλιών.

Επιστροφή στο παρελθόν

Το περιεχόμενο του προσχεδίου του κοινού ανακοινωθέντος, όπως σχηματοποιήθηκε από τους Αμερικανούς και υποβλήθηκε στους Αναστασιάδη και Έρογλου, βρίθει ασαφειών αλλά και προσχωρήσεων σε εξόφθαλμα τουρκικές θέσεις. Αρχίζοντας με την ιθαγένεια, γίνεται λόγος για τρικέφαλη ιθαγένεια, μία για το νέο ομόσπονδο κράτος και από μία για τα δύο συνιστώντα κρατίδια. Επίσης, παρατηρείται εμφανής αναφορά στο έγγραφο Ντάουνερ, αφού μιλά για «άλυτα βασικά θέματα». Να θυμίσουμε πως προεκλογικά, ο Ν. Αναστασιάδης δεσμεύτηκε, ανάμεσα σε άλλες δεσμεύσεις του προς το ΔΗΚΟ, ότι θα απέσυρε το έγγραφο Ντάουνερ ως απαράδεκτο.

Όσον αφορά την κυριαρχία, τα πράγματα είναι εξόχως επικίνδυνα, επειδή γίνεται λόγος για «μια νομική προσωπικότητα και μία κυριαρχία, η οποία θα προέρχεται εξίσου από τους Ε/κ και τους Τ/κ». Με βάση, όμως, το διεθνές δίκαιο, η μία, μόνη και αδιαίρετη κυριαρχία εκπηγάζει από τον λαό και όχι από κοινότητες ή τους Ε/κ και τους Τ/κ. Ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ Γ. Ομήρου έχει δίκαιο, όταν επισημαίνει πως η διατύπωση στο προσχέδιο του κοινού ανακοινωθέντος παραπέμπει σε τρικέφαλη κυριαρχία. Επίσης, φαίνεται να έχει δίκαιο όταν υποβάλλει ότι είναι επικίνδυνη η αποδοχή της τουρκικής θέσης, ότι η κυριαρχία εκπηγάζει ισότιμα από τις δύο κοινότητες, όπως ακριβώς προνοούσαν και οι «Ιδέες Γκάλι». Ακόμα αποτελεί τουρκική θέση όπως το κατάλοιπο εξουσίας ασκείται από τα συνιστώντα κράτη, μακριά από παρεμβάσεις της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, πριν ακόμα ξεκαθαρίσει ποιες θα είναι οι εξουσίες και οι αρμοδιότητες.

Είναι εμφανές πως πρόνοιες του σχεδίου Ανάν επανέρχονται εν δυνάμει στο προσχέδιο του κοινού ανακοινωθέντος και δι’ αυτών επιχειρείται παρθενογένεση του νέου πολιτειακού μορφώματος. Δηλαδή, αντί η διεθνώς αναγνωρισμένη Κυπριακή Δημοκρατία να μετεξελιχθεί ομαλά σε ένα ομόσπονδο ευρωπαϊκό κράτος, θα δημιουργηθεί ξανά διά παρθενογένεσης από δύο συνιστώντα ίσα κράτη, θέση που διαχρονικά προτάσσουν οι Τούρκοι. Με απλά λόγια: Οι Τούρκοι, πριν ακόμα αρχίσουν συνομιλίες, πετυχαίνουν τις περισσότερες διεκδικήσεις τους, ενώ εμφανώς η ελληνική πλευρά υποχωρεί και προσχωρεί σε τουρκικές θέσεις.

Τι δεσμευόταν ο Ν. Αναστασιάδης

ΣΤΙΣ 24/9/2012, επιδόθηκε στα μέλη της Κ.Ε. του ΔΗΚΟ το έγγραφο της συμφωνίας με τον ΔΗΣΥ και τον Ν. Αναστασιάδη. Στο Κυπριακό η συμφωνία εδραζόταν σε 9 σημεία. Μεταξύ άλλων σημαντικών, απορρίφθηκε το σχέδιο Ανάν ή παραλλαγές του. Επίσης, απορριπτόταν και αποκλειόταν όποια μορφή λύσης που θα οδηγούσε σε νομιμοποίηση του στάτους κβο ή δύο χωριστών κρατών. Απορρίπτονταν επίσης προτάσεις ή προσφορές που υποβλήθηκαν από την πλευρά μας (οι γενναιόδωρες προτάσεις Χριστόφια) ή και συγκλίσεις, που βρίσκονται σε πλήρη δυσαρμονία με το συμφέρον του λαού και τις ευρωπαϊκές αξίες. Δηλ. συμφωνήθηκε και ο Ν. Αναστασιάδης δεσμεύτηκε να αποσύρει την εκ περιτροπής προεδρία, την παραμονή 50.000 εποίκων, τις τέσσερις ελευθερίες στους Τούρκους υπηκόους. Με απλά λόγια, ο Ν. Αναστασιάδης δεσμεύτηκε στο ΔΗΚΟ να αποσύρει και να απορρίψει το έγγραφο Ντάουνερ. Κι όμως: Αυτό επανήλθε εν δυνάμει στο σχεδόν συμφωνημένο προσχέδιο κοινού ανακοινωθέντος.

Η ομιλία που ο Ν. Αναστασιάδης είχε εκφωνήσει στην αντικατοχική πορεία των Μορφιτών (13/10/2013) ήταν ορόσημο στις διακηρύξεις και στις δεσμεύσεις του. Είπε:

«Η στρατηγική μας κατεύθυνση είναι σαφής και δεδομένη: - Η λύση του Κυπριακού πρέπει να συνάδει με το διεθνές δίκαιο, τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες και το κοινοτικό δίκαιο. - Το κυπριακό κράτος πρέπει να έχει μία και μόνη κυριαρχία, μία και μόνη διεθνή προσωπικότητα και μία και μόνη ιθαγένεια. Η λύση πρέπει να κατοχυρώνει την ενότητα κράτους, λαού, θεσμών και οικονομίας. - Η λύση θα πρέπει να ακυρώνει τα κατοχικά δεδομένα, να ανατρέπει τη διαίρεση και να επιτρέπει στους Κύπριους πολίτες, τους νόμιμους πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας, να συμβιώσουν και να συνδημιουργήσουν σε μια κοινή ευημερούσα πατρίδα, υπό καθεστώς ισονομίας και ισοπολιτείας. - Η λύση πρέπει πριν και πάνω από όλα να προνοεί την αποχώρηση των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων και των εποίκων.

»Με αυτές τις ξεκάθαρες θέσεις - και το υπερτονίζω - θα διαπραγματευτούμε το Κυπριακό στα πλαίσια μιας διαδικασίας που θα πρέπει να είναι προετοιμασμένη τόσο, ώστε να δημιουργεί τις προοπτικές και τις προϋποθέσεις επιτυχίας. Την ίδια ώρα, θα πρέπει να υπολογίζει και να αξιοποιεί τα νέα στρατηγικά δεδομένα, που δημιουργούνται στην Κύπρο και στην περιοχή μας, τον σταθεροποιητικό παράγοντα, αλλά και τον αναβαθμισμένο γεωπολιτικό ρόλο που διαδραματίζει η χώρα μας ύστερα από την ανεύρεση του φυσικού πλούτου καθώς, βεβαίως, και την ιδιότητά μας ως κράτους πλήρους μέλους της ΕΕ».

Η αξιοπιστία του Νικόλα

ΣΕ ανύποπτο χρόνο είχαμε επισημάνει πως το Κυπριακό θα κρίνει το πολιτικό ανάστημα και την εντεύθεν αξιοπιστία του νέου Προέδρου του ΔΗΚΟ. Η περ. Τετάρτη σηματοδότησε την πρώτη αντίδραση του Ν. Παπαδόπουλου. Και επίσημα πλέον διαπίστωσε το μέγεθος του εμπαιγμού που ο ίδιος και το κόμμα του υπέστησαν από τον Ν. Αναστασιάδη, που αναίρεσε τις προς αυτούς δεσμεύσεις του. Η δήλωση του Νικόλα, που αναφέρεται πιο πάνω, σήμανε την αρχή της εξόδου του ΔΗΚΟ από την Κυβέρνηση. Την περ. Πέμπτη, σε νέες δηλώσεις του, ο Νικόλας άφησε ξεκάθαρα να γίνει κατανοητή η πλήρης απόρριψη του προσχεδίου του κοινού ανακοινωθέντος από το ΔΗΚΟ και η εντεύθεν ενέργειά του να αποχωρήσει από την Κυβέρνηση, αν ο Πρόεδρος δεν απορρίψει όσα περιέχονται στο σχεδόν συμφωνημένο κοινό ανακοινωθέν.

Σε τετρασέλιδη επιστολή του προς τον Πρόεδρο, την περ. Πέμπτη, πρώτον, απορρίπτει το κοινό ανακοινωθέν, για λόγους που εξηγεί. Δεύτερον, καλεί τον Ν. Αναστασιάδη να μην αποδεχθεί την κοινή δήλωση. Σήμερα, στο ΔΗΚΟ, διεξάγονται εκλογές για ανανέωση των μελών των συλλογικών οργάνων του κόμματος. Από τη σύνθεσή τους θα καταδειχθεί η δύναμη του Ν. Παπαδόπουλου. Ταυτόχρονα, θα συνιστά και ρήξη με το παρελθόν, που ταυτίστηκε με τον Μ. Καρογιάν. Παράλληλα, η πρωτοφανής ενέργεια Αναστασιάδη να καλέσει στο Προεδρικό και να ενημερώσει για τις εξελίξεις τον βουλευτή του κόμματος, πρώην Πρόεδρο της Βουλής Μ. Καρογιάν προκάλεσε την οργή του ΔΗΚΟ. Η Εκπρόσωπος του κόμματος, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, εξέφρασε έντονα την απαρέσκεια του κόμματος για την «άκομψη», όπως τη χαρακτήρισε, παρέμβαση του Ν. Αναστασιάδη στα εσωτερικά του ΔΗΚΟ.

Αυτή η παρέμβαση επέτεινε το αρνητικό κλίμα και θα βαρύνει στην απόφαση του ΔΗΚΟ να αποχωρήσει από την Κυβέρνηση. Επειδή ο Ν. Αναστασιάδης εμφανίζεται αποφασισμένος να προχωρήσει, πρέπει να θεωρείται δεδομένο πως η αποχώρηση του ΔΗΚΟ είναι πλέον ζήτημα ημερών, αφού αύριο ή μεθαύριο αναμένεται και συνάντηση Αναστασιάδη-Έρογλου. Από τον τρόπο που ο Ν. Παπαδόπουλος θα εξαγγείλει την αποχώρηση του κόμματος, τη διαχείριση των εξελίξεων, την περαιτέρω στάση του έναντι του Προέδρου και στο Κυπριακό, θα εξαρτηθεί η καταξίωση και το πολιτικό μέλλον του την επόμενη πενταετία. Αφού ο Ν. Αναστασιάδης είναι εμφανώς αποφασισμένος να προχωρήσει σε συνομιλίες, ο Ν. Παπαδόπουλος δεν έχει παρά μία, έντιμη και αξιοπρεπή επιλογή: Να αποχωρήσει από την Κυβέρνηση.